Na co tracimy czas i pieniądze, czyli 7 strat Lean Manufacturing

Marnotrawstwo [strata] to każdą czynność, która wymaga nakładów pracy, a nie tworzy żadnej wartości. Po zidentyfikowaniu czynności nie przynoszących wartości dodanej, stopniowo i systematycznie usuwa się ją, aby „uszczuplić” proces. Straty (jap. muda) związane są z nadprodukcją, zbędnymi zapasami, niepotrzebnym transportem, zbędnymi ruchami i procesami, a także z oczekiwaniem oraz wszelkimi powstałymi wadami.

Jakie straty identyfikujemy?

1. Nadprodukcja– powstaje, jeśli przedsiębiorstwo wytwarza więcej niż potrzebuje klient zewnętrzny i wewnętrzny (klient wewnętrzny to każdy następny proces w ciągu produkcji). Nadprodukcja to produkcja przekraczająca popyt. Jest to najgorzej obciążające przedsiębiorstwo marnotrawstwo ze względu na to, że zużywane są materiały, linie produkcyjne, naliczane są koszty pracy.
2. Zbędny ruch– jest to każdy niepotrzebny ruch, wykonywany przez operatora w trakcie danej operacji. Przyczynami tego marnotrawstwa są przede wszystkim błędnie zaprojektowane stanowiska pracy i nieprawidłowo przygotowane instrukcje stanowiskowe. Zbędny ruch może za sobą ciągnąć wiele konsekwencji, między innymi oczekiwanie na zapoczątkowanie rozruchu linii produkcyjnej, czy niezadowolenie pracowników, skarżących się na częste schylanie.
3. Zbędny transport – powstaje przy każdym nadmiernym przemieszczeniu surowców, półproduktów i wyrobów gotowych. Muda ta powstaje wtedy, gdy stanowiska kolejnych etapów produkcji są nieodpowiednio zorganizowane i usytułowane – dzielą je zbyt duże odległości, brakuje miejsca, standaryzacja miejsca pracy jest niedostateczna. Dodatkowo zbędny transport jest ściśle związany z inną mudą – zapasami. Większa ilość towaru oznacza dłuższy czas przewożenia. Ponadto trzeba przewieźć go do magazynów, nierzadko znajdujących się daleko od miejsca produkcji, a następnie z nich zabrać.
4. Nadmierne zapasy– jest to większa niż minimalna wymagana ilość surowców, półproduktów i wyrobów gotowych. Zapasy wynikają z nadprodukcji. Używając tego określenia mamy na myśli materiały, półprodukty i roboty w toku, półprodukty, produkty gotowe, które długi czas zalegają na magazynach lub sklepowych półkach. Tworzenie zapasów jest sporym obciążeniem dla firmy na wielu polach. Przede wszystkim koszty magazynowania, wygospodarowanie dodatkowej przestrzeni, co z kolei wiąże się z marnotrawstwem przestrzeni produkcyjnej.
5. Oczekiwanie– powstaje, gdy zasoby ludzkie, maszyny i materiały nie są wykorzystywane w produkcji, lecz oczekują. Skutki jakie niesie ze sobą ta muda to między innymi produkcja z mniejszą wydajnością, brak określonych sposobów i czasu zamawiania materiału oraz nieporozumienia i niedopowiedzenia spowodowane błędnym przepływem informacji. Przede wszystkim jest to jednak strata czasu.
6. Wady– są to wszystkie wyroby niezgodne, powstałe w procesie produkcyjnym. W przypadku tej mudy ważne jest, aby zareagować, odnotować, przeanalizować
   i postarać się, aby nie wystąpiła ona w przyszłości. Niestety nagminnie w firmach nie ma jasno i zrozumiale przedstawionych procedur postępowania.
7. Nadmierne przetwarzanie – Zbędne procesy– są to wszystkie niepotrzebne działania, które nie wniosły żadnej wartości dodanej, bez ich zasługi, otrzymalibyśmy ten sam produkt. Dotyczy także błędów inżynieryjnych i wad systemu. Przyczyną może być zła organizacja procesów czy nieodpowiednie wykorzystanie maszyn. To także praca nad niewłaściwym projektem czy nieużywanie nowej, dopiero co zdobytej technologii.

Czy znasz narzędzia Lean Manufacturing, które służą eliminacji strat? Przeczytaj koniecznie: Czym eliminować 7 strat – Narzędzia Lean Manufacturing.